Czym jest choroba Meniere'a?
Choroba Meniere'a to schorzenie ucha wewnętrznego, które objawia się przede wszystkim napadowymi zawrotami głowy, postępującym ubytkiem słuchu, szumami usznymi (tinnitus) oraz uczuciem pełności lub ucisku w uchu. Zazwyczaj dotyczy tylko jednego ucha, choć w niektórych przypadkach może obejmować oboje uszu.
Dokładna przyczyna choroby nie jest do końca poznana. Istnieje teoria, że zaburzenia w krążeniu lub wchłanianiu płynu (endolimfy) w obrębie ucha wewnętrznego prowadzą do nadmiernego wzrostu ciśnienia w tzw. błędniku. W efekcie może to powodować charakterystyczne objawy: zawroty głowy i zaburzenia słuchu.
Główne objawy choroby Meniere'a
- Napadowe, silne zawroty głowy, które mogą trwać od kilkudziesięciu minut do kilku godzin
- Postępujący ubytek słuchu - początkowo zwykle dotyczy tonów niskich i ma charakter przejściowy (po ataku słuch częściowo wraca do normy), jednak z biegiem lat może dochodzić do stopniowego, trwałego pogorszenia słyszenia.
- Szumy uszne (tinnitus) - najczęściej określane jako piszczenie, dzwonienie czy dudnienie w uchu.
- Uczucie pełności lub ucisku w uchu
- U niektórych osób, zawrotom głowy mogą towarzyszyć nudności i wymioty.
Przebieg choroby
Choroba Meniere'a najczęściej ma charakter przewlekły i postępujący. Epizody (tzw. ataki) zawrotów głowy oraz zaburzeń słuchu mogą pojawiać się okresowo: zdarzają się etapy, w których objawy są dość słabe lub wręcz ustępują, oraz okresy silniejszych dolegliwości.
Diagnoza choroby Meniere'a
- Zazwyczaj opiera się na wywiadzie lekarskim, badaniu laryngologicznym i badaniach słuchu (audiometria)
- Często wykonuje się dodatkowe testy równowagi (np. ENG/VNG), a niekiedy badania obrazowe (rezonans magnetyczny) w celu wykluczenia innych przyczyn zawrotów głowy (guzy, zmiany naczyniowe).
Leczenie i postępowanie
- Leczenie zachowawcze obejmuje m.in. farmakoterapię (leki przeciwhistaminowe, diuretyki, betahistynę), która pomaga zmniejszać częstość i nasilenie napadów zawrotów głowy.
- Ważny jest też odpowiedni tryb życia: ograniczenie soli w diecie (co może pomóc w regulacji gospodarki płynami), unikanie stresu, używek (alkohol, nikotyna, kofeina) oraz regularne ćwiczenia poprawiające równowagę.
- W niektórych ciężkich przypadkach rozważa się procedury inwazyjne, takie jak zastrzyki z gentamycyny do ucha środkowego czy rzadziej zabiegi chirurgiczne (np. przecięcie nerwu przedsionkowego).
Przebieg choroby jest indywidualny. U części pacjentów leczenie zachowawcze znacząco łagodzi objawy, u innych konieczne są bardziej zdecydowane interwencje. Niestety ubytek słuchu często postępuje wraz z upływem lat.
Jeśli podejrzewasz u siebie lub kogoś z bliskich objawy mogące wskazywać na chorobę Meniere'a, warto skonsultować się z laryngologiem (otorynolaryngologiem). Im wcześniej zostanie postawiona diagnoza i wdrożone odpowiednie postępowanie, tym większa szansa na ograniczenie uciążliwych objawów.